Köpeklerde davranış bozukluğu; Isırma, kemirme, Anksiyete (Yalnızlık Korkusu), Hiperaktivite (Fazla Hareketlilik), Agresyon (Saldıranlık) şeklinde gözlenir.
Köpeklerde en sık görülen davranış bozukluğu ısırma ve kemirmedir.
Köpeklerde davranış sorunları ve çözüm yollarına geçmeden önce bazı gerçekleri kabul etmemiz gerekir. Köpekler içgüdüleriyle yaşayan, sosyal sürü hayvanlarıdır. İnsanlarla birlikte aynı ortamda yaşamaya başlamadan çok önce doğada sürüler halinde yaşıyorlardı. Ki halen vahşi doğada sürüler halinde yaşayan türlerini görmek mümkün. Dolayısı ile onların temel davranışlarından vazgeçeceklerini düşünmek, doğaya aykırı hareket etmelerini istemekle aynı anlama gelir. Köpeğimizin doğasını göz ardı edersek bizimle uyumlu şekilde yaşamasını sağlamak kolay olmayacaktır. Köpekler; koklar, ısırır, kemirir, havlar, üremek ister ve yerleri eşeler. Sergilediği tutumlar onun doğasında var ve ona göre son derece normal. Ama konu bizimle yaşamaya geldiğinde; başkalarının üstüne atlaması, tuvaletini istediği yere yapması, koltukları kemirmesi gibi davranışlar “köpeklerde davranış bozukluğu” olarak adlandırılır.
Öte yandan bakıldığında rutin durumları severler. Her gün aynı şeyleri aynı saatte yapmak “işler yolunda” hissini uyandırır ve güven verir. Köpeğinizle olan ilişkiniz davranışlarını şekillendirecektir. Sizin, ailenizin ve çevrenizdekilerin tutumları, özellikle de tekrarlayan tutumları onun davranışlarını değiştirmesini sağlar. Başlangıçta zararsız gibi gözüken davranışlar, istenilen yönde düzeltilmezse kalıcı hale gelerek köpeklerde davranış bozukluğu ortaya çıkacaktır.
Sebeplerini bilmediğimiz, anlayamadığımız konular hakkında kendimizi geliştirmemiz mümkün değildir, yerimizde sayarız. Köpeğinizin neyi, neden yaptığını bilmiyorsanız davranışı tedavi etmeniz de mümkün olmayacaktır. Onunla etkili ve iyi iletişim kurmayı öğrenmelisiniz. Beden dilini okuyarak davranışlarına anlam verebilir ve istenmeyen davranışları düzeltebilirsiniz. Davranışları düzeltmek tam doğru bir tabir olmayabilir, onu istediğimiz şekilde yönlendirebiliriz demek kulağa daha mantıklı geliyor.
Hayalinizdeki köpek aşağıdaki gibi mi olmalı?
Tüm bunları onun elinden sonsuz kadar alamazsınız. Ama doğru tutum ve tavırla kontrol altına alabilir, birlikte yaşamayı kolay hale getirebilirsiniz. Nasıl mı? Yazının devamında köpeklerde en sık görülen davranış sorunları ve çözüm yollarını öğrenebilirsiniz.
İçerik Gezinme
Genel olarak gerçekleri kabul ettiğimize göre davranış sorunlarının çözüm yollarına bakabiliriz. Davranış sorunlarının temelinde ne yattığını anlayarak ilgili soruna yönelik çözüm üretmek gerekir. Örneğin köpeğiniz tuvalet eğitimi almamışsa sağa sola işemesi son derece normaldir. Onu bir yere kapatarak çözüm üretmiş sayılmazsınız. Köpeğinizin beden dili işaretlerini okuyarak tuvaleti gelip gelmediğini anlamanız mümkün.
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Üste Atlama
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Isırma
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Kemirme
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Agresyon (Saldırganlık)
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Hiperaktivite (Fazla hareketlilik)
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Anksiyete (Yalnız kalma korkusu)
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Kazma – Eşeleme
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – İstenmeyen Yere Tuvaletini Yapma
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Eşyaları Sahiplenmesi
Köpeklerde Davranış Bozukluğu – Tasmayı çekiştirmesi
Bize göre davranış bozukluğu olan “üste atlama” hareketi köpeğinizin gözünde farklı anlamlara gelmektedir. Köpeklerin neden üste atlama hareketini yaptıklarına bakalım.
Köpeğiniz siz kapıdan girdiğinizde üstünüze atlıyorsa; ilginizi ve sevginizi kazanıp kendi sevgisini göstermek istiyor olabilir. Ve zamanında engellemediyseniz, son derece normal hareket ediyor diyebiliriz. Özellikle köpekler yavruyken böyle tutum sergilediklerinde sahiplerinin hoşuna gider. Hemen eller göğse vurulup “aferin, hop” gibi kelimeler kullanılır. Ama her zaman yavru olarak kalmıyorlar, büyüdüklerinde sorun haline gelmeye başlıyor.
Onu davranışından vazgeçirmek iterek pek mümkün olmamakta. Siz onu ittiğinizde o bunu meydan okuma ya da ilgi gösterme olarak algılayabilir. Onunla konuşmak da işe yaramayacaktır. Uzmanlara göre en doğru yaklaşım sert bir “Hayır” komutuyla birlikte onu görmezden gelmektir. Davranışına farklı şekillerde de olsa prim vermeyin. Aile içindeki tüm bireylerin benzer tutumu sergilemesini sağlamakta önemlidir. Herkes tutarlı davrandığında, köpeğiniz de uyum sağlayacak ve bunun istenmeyen davranış olduğunu kavrayacaktır.
Her yıl yüzlerce insan köpekler tarafından ısırılarak ciddi şekilde yaralanmaktadır. Özellikle çocuklar saldırıya maruz kalan yaş gurubunu oluşturmaktadır. Saldırıların bir kısmı ufak yaralanmalarla sonuçlanırken bir kısmı tıbbi tedavi gerektirecek kadar ciddi boyutlara ulaşmaktadır. Köpeklerde davranış bozukluğu olarak gözüken hareketlerin en tehlikelisi ısırganlık ve saldırganlıktır. Bu nedenle ayrıca yazı hazırlayacağım. Şimdilik köpeklerin neden insanları ısırma eğiliminde olduklarını maddeler halinde sıralamakla yetineceğim.
Köpeklerin kemirmesi oldukça sinir bozucu olabilir. Eve döndüğünüzde yeni aldığınız ayakkabınızı salya içinde onun ağzında görmek ve parçalarını toplamak hiç de hoş bir deneyim değildir. Peki köpekler neden kemirir?
Tıpkı bebekler gibi yavru köpeklerde nesneleri ağızlarına sokarak dış dünyayı tanırlar. Tehlikelere son derece açık olduğu bu dönemde yutabileceği nesneleri ondan uzak tutmalısınız. Alfa olduğunuzu ona öğrettiğiniz zaman kemirme huyu da yok olacaktır.
Yalnız kalma korkusu ile birlikte ele alınabilecek davranış bozukluğudur. Evden gittiğinizde tekrar geri dönmeyeceğiniz korkusu ile evdeki eşyaları ya da ayakkabılarınızı kemiriyor olabilir. Evden ayrılırken seramoni haline getirmeyin, onun enerjisini attığınızdan emin olun. Konuyu ayrı bir yazıda ele alacağım tamamladığımda buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Enerjisini atamıyorsa ve fazla enerjisi varsa özellikle yalnız kaldığı durumlarda çiğneme eğilimi içinde olabilir. Evde yalnız bırakacağınız zaman ya da normal gündelik yaşamda köpeğinize yeterli kadar vakit ayırıp egzersiz yaptığından emin olun.
Vitamin ya da besin yetersizliği gibi durumlarda köpeklerin nesneleri çiğneme eğilimi görülmüştür. Köpeğinizin yeteri kadar dengeli beslendiğinden emin olmalısınız.
Köpeğiniz iç güdüsel olarak çiğnemek, kemirmek isteyecektir. Yavru köpeklerin yaptığı tüm davranışlar komik ve eğlenceli gözükebilir. Yatağın çarşafını çekiştirirken üstüne düşmesi ve çarşafın, pikenin altında debelenmesi keyif veriyordur muhakkak. Ama biraz daha büyüdüğünde elbise askısından çektiği gömleğiniz içinde aynı şeyi düşünebilecek misiniz? O yüzden ona zarar vermeyecek çiğneme oyuncaklarına yönlendirmeniz sizin adınıza doğru karar olacaktır.
Isırma davranışını ve saldırganlık davranışını ayrı yazıda ele alacağımı belirtmiştim. Yazıyı tamamladığımda buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Fazla hareketlilik (hiperaktivite) ya da aşırı heyecanlı olma durumu genelde, köpeğin ilgi çekmek istemesinden ya da enerjisini atamamasından kaynaklanır. Köpeklerin temel davranışlarının lider etrafında kurulduğunu biliyoruz. Sahibi ile sağlıklı etkileşimde bulunmayan ve verimli vakit geçirmeyen köpekler egzersizden, oyundan ve eğitimden geri kalırlar. İlgisiz sahibin göstereceği en ufak ilgili onu heyecanlandırabilir. Eğer bu durumda (-köpeğin heyecanlı durumunda-) siz ona biraz ilgili ve sevgi gösterirseniz o doğru yaptığını düşünecektir. Ve heyecan davranışı kalıcı hale gelmeye başlar.
Kalıcı hale gelen davranış sorununu tedavi etmenin ilk aşaması üste atlama hareketinde olduğu gibi onu yok saymaktır. “İtmek”, “vurmak”, “göz teması kurarak konuşmak” yanlış yönlendirir. Tamamen yok sayın. Kısa bir süre sonra sakinleştiğini görebilirsiniz. Enerjisi yüksek olduğundan heyecanlanır. Köpeğinizle yürüyüşe çıkmak, bisiklete binmek gibi faaliyetler enerjisini sizin istediğiniz yönde harcamasını sağlayacaktır.
En başında da belirtmiştim, köpeğinizi anlamak ve tanımak davranış bozukluğunun tedavisinde en önemli unsurdur. Köpeğiniz ne zaman heyecanlanıyor? Hiperaktivite durumuna ne zaman geçiyor? Onu tanıdıkça çözüm yollarını üretmek kolay olacaktır.
Onu evde yalnız bıraktığınızda ya da kısa süreli yanından ayrıldığınızda diğer davranış bozukluğu belirtilerini de sergileyerek strese girebilir. Anksiyete yani yalnız kalma korkusunun detaylarını ilgili yazıda bulabilirsiniz. Oldukça kapsamlı konudur. Ana başlıklarına bakacak olursak aşağıdaki sebepleri görmek mümkün;
Ne demiştik? Köpeklerin kendi doğalarına karşı gelmelerini beklemek iyimser yaklaşım olur. Doğal ortamlarında yaşarken avlarını yakaladıktan ve yeterli besini aldıktan sonra bir sonraki öğün için saklama eğilimindeydiler. Dolayısı ile en kesin çözüm kazmak ve gömmekti. Böylece hem rakiplerinden hem de leş yiyen diğer canlılardan korumuş oluyorlardı. Genlerine işlenen kodlama onları bugün de kazmaya ve saklamaya itiyor.
TV kumandası, terlik vb. gibi eşyaları bahçeye gömmek veya evin içinde bir yerlere saklama eğilimlerine de oyun gözüyle bakmak mümkün. Eğer yiyeceklerini gömme eğilimindeyse fazla yemek veriyor olabilirsiniz. Oyun amaçlı olarak eşeliyor ve gömüyorsa onu başka oyunlara yönlendirerek davranış bozukluğunu düzeltebilirsiniz. Bahçenizde kullandığınız ilaçların da onun sağlığına zarar vermemesi adına veterinerle konuşmanızda fayda var.
Yavru köpek tuvalet eğitimi nasıl verilir sayfasına göz atmanızı tavsiye ederim. Tuvalet eğitimi tüm köpek sahiplerinin zorlandığı konuların başında gelir. Sabır ve zamanla üstesinden kolaylıkla gelinebilir. Köpeklerde davranış bozukluğu olarak görmediğim hareketlerin başında gelir. Bize uyum göstermesini sağlamız gereken durumdur. Köpek tuvalet eğitimi sprey, damla gibi ürünleri sık sık görüyorum. Bence köpeklerde çiş eğitiminde bu tür kimyasallara ihtiyaç yok. Zaten köpeğiniz gereken kimyasalı kendisi üretiyor. İşediği ya da kakasını yaptığı yere tekrar yapmak isteyecektir. Gözlem yeteneği, rutin saat uygulaması, kısıtlama, kendi çiş kokusu onu doğru yönlendirmek adına yeterlidir.
Kendi oyuncaklarını sahiplenmesi ya da yemeklerini sahiplenmesi durumlarında ortaya çıkar. Özellikle yemeğini sahiplenmesi ev içerisinde istenmeyen agresif davranışları tetikler. Köpeği yemek yerken kabını düzeltmek isteyen insanların köpekleri tarafından ısırılması oldukça sık karşılaşılan durumdur. Eğitim ve kararlılıkla süreç çözümlenebilir.
Yemeğini onu bekleterek komutla vermek birinci adım olarak uygulanabilir. Yemeğini onun önünden kimsenin almayacağını bilmesi, o yerken etraftan birilerinin geçebileceğini kabullenmesi gerekir. “Tut” – “Bırak” komutunu öğretebilirsiniz. Ya da yemeğini siz söyleyene kadar yememesini sağlayabilirsiniz.
Koltuk ya da diğer eşyaları sahiplenmeye çalıştığında, “Alfa Kim?” sorusu cevabını bulmamış demektir. Evde alda sizsiniz ve o sürü içindeki en düşük pozisyona sahip. Bunu öğrendiği gün sahiplenme ile ilgili sorunlar ortadan kalkmaya başlar.
Bony’nin Yolu Köpek Eğitim Kitabı PDF’te, “EVDE ALFA OLMAK” ile ilgili güzel bilgiler var, okumanızı tavsiye ederim. Kitabı okumak için buraya tıklayın.
Köpeklerle ilgili sorunlar genellikle; enerjileri ve Alfa olmakla ilgilidir. Köpeğiniz sizi neden takip etmeli? Sürünün lideri siz misiniz? Eğer sürüye liderlik ediyorsanız köpeğiniz sizi her koşulda takip edecektir. Düzenli egzersiz, yürüyüş, eğitim sayesinde köpeğin tasmayı çekiştirmesinin önüne geçmeniz mümkün. Buraya tıklayarak ilgili yazıyı okuyabilirsiniz.
Köpek davranış bozukluğu olarak adlandırılan davranışlar onun doğasından kaynaklanır, ısırma, kemirme, agresyon, hiperaktivite, ankisiyete gibi hareketler kararlı ve sabırlı eğitimle üstesinden gelinebilir davranışlardır.
Benzer Konular:
Birlikte uzun ve huzurlu zaman geçirmek için "Köpeğimi kendim eğitmek istiyorum" diyenler bu tavsiyelerimizi göz…
Barınaktan köpek sahiplenmek isteyenler ne yapacaklarını bilemiyor. Akıllarda cevaplanması gereken sorular olduğunu biliyorum çünkü aynısını…
Av köpeği eğitimi, yüzlerce yıl önce insan ve köpeğin birlikte hayatta kalabilmek adına yaptıkları iş…
Köpekler İnsanları Neden Yalar? Köpeğini gezdirdikten ya da onunla oynadıktan sonra verdiğin küçük molada onu…
Köpeklerde davranış bozukluğu - Agresyon (Saldırganlık) köpek sahibini en çok zorlayan problemlerin başında gelir. Saldırganlık…
Yavru köpek annesinden ne zaman ayrılır sorusuna ya da yavru köpeğin sütten kesilme zamanına farklı…